Biết về những nguy cơ

WHO đang cảnh báo người dân về các nguy cơ mắc bệnh viêm gan do máu không an toàn, tiêm chích không an toàn, và việc dùng chung các thiết bị tiêm chích. Khoảng 11 triệu người tiêm chích ma túy bị nhiễm viêm gan B hoặc C. Trẻ em sinh ra từ các bà mẹ bị viêm gan B hoặc C và các đối tác tình dục với người bị bệnh nhân viêm gan cũng có nguy cơ bị lây nhiễm.

Tổ chức y tế thế giới nhấn mạnh sự cần thiết cho tất cả các dịch vụ y tế nhằm giảm thiểu nguy cơ  bằng cách chỉ sử dụng thiết bị vô trùng để tiêm chích và các thủ thuật y tế khác, xét nghiệm tất cả các thành phần của máu và máu được hiến tặng về viêm gan B và C (cũng như HIV và giang mai) và thúc đẩy việc sử dụng vaccine viêm gan B. Thực hành tình dục an toàn, bao gồm cả việc giảm thiểu số lượng các bạn tình và sử dụng các biện pháp bảo vệ (bao cao su), cũng bảo vệ nhằm chống lại sự lây truyền.

Nhu cầu tiêm chích an toàn

Loại bỏ tiêm chích không cần thiết cũng là một chiến lược hiệu quả bảo vệ chống lại sự lây truyền bệnh viêm gan. Có 16 tỷ lượt tiêm chích mỗi năm. Khoảng 5% trong số này là chủng ngừa,thêm 5% cho các thủ thuật khác như truyền máu và tiêm thuốc tránh thai, và 90% còn lại là sử dụng thuốc. Đối với nhiều bệnh, tiêm chích không phải là liệu trình điều trị được khuyến cáo đầu tiên của và thuốc uống có thể được sử dụng.

Được chủng ngừa

WHO khuyến cáo tiêm phòng cho tất cả các trẻ em nhằm chống lại việc nhiễm viêm gan B, chủng viêm gan giết chết  khoảng 780 000 người  mỗi năm. Một vaccine  an toàn và hiệu quả có thể bảo vệ khỏi lây nhiễm viêm gan B cho cuộc sống. Lý tưởng nhất là việc tiêm phòng nên được thực hiện càng sớm càng tốt sau khi sinh, tốt nhất là trong vòng 24 giờ. Liều sinh cần được theo sau bởi 2 hoặc 3 liều để hoàn tất loạt chủng ngừa

WHO cũng khuyến cáo tiêm chủng cho người lớn là những người có nguy cơ cao mắc bệnh viêm gan B. Những người này bao gồm những người thường xuyên đòi hỏi về máu hoặc các sản phẩm máu, nhân viên y tế, những người tiêm chích ma túy, gia đình và người có quan hệ tình dục với người bị viêm gan B mãn tính, và những người có nhiều bạn tình.

Từ năm 1982, hơn 1 tỷ liều vaccine viêm gan B đã được sử dụng trên toàn thế giới và hàng triệu ca tử vong trong tương lai do ung thư gan và xơ gan đã được ngăn chặn. Trong một số nước có khoảng 1 trong 10 trẻ em đã bị nhiễm virus viêm gan B mãn tính, vì vậy việc tiêm phòng đã làm giảm tỷ lệ nhiễm viêm gan mãn tính xuống còn ít hơn 1 trong 100 trẻ em được chủng ngừa. Cho đến nay, không có thuốc chủng ngừa có sẵn cho viêm gan C.

Đi xét nghiệm và tìm kiếm sự điều trị

Thuốc đang có sẵn có thể chữa khỏi hầu hết những người bị viêm gan C và phòng tránh lây nhiễm viêm gan B. Những người nhận được những thuốc này ít có khả năng chết vì ung thư gan và xơ gan và ít có khả năng truyền virus cho người khác. Vì thế WHO thúc giục những người nghĩ rằng họ có thể đã bị phơi nhiễm với viêm gan đi xét nghiệm để họ có thể tìm hiểu xem họ có cần điều trị nhằm cải thiện sức khỏe của họ và làm giảm nguy cơ lây truyền hay không.

Đầu năm nay, WHO ban hành hướng dẫn mới về điều trị nhiễm viêm gan B. Những khuyến cáo này bao gồm sử dụng các xét nghiệm không xâm lấn đơn giản để đánh giá các giai đoạn của bệnh gan nhằm giúp xác định những người cần điều trị. WHO cũng kêu gọi ưu tiên điều trị cho những người bị xơ gan - giai đoạn tiến triển nhất của bệnh gan và việc sử dụng hai loại thuốc an toàn và hiệu quả cao, tenofovir hay entecavir. Tiếp tục theo dõi bằng xét nghiệm đơn giản là quan trọng để đánh giá xem liệu điều trị có hiệu quả hay không và có thể ngừng lại.

Trong năm 2014, WHO ban hành hướng dẫn về xét nghiệm và điều trị nhiễm viêm gan C. WHO khuyến cáo cung cấp xét nghiệm cho mọi người được xem là có nguy cơ lây nhiễm cao và đảm bảo điều trị đối với những người có virus với một vài loại thuốc có hiệu quả, trong đó có phác đồ mới mà chỉ sử dụng các loại thuốc uống. WHO sẽ cập nhật các khuyến nghị về thuốc điều trị theo định kỳ khi các loại thuốc kháng virus mới trở nên sẵn có và có bằng chứng mới xuất hiện.

Ngày thế giới phòng chống viêm gan

Năm nay, sự kiện hàng đầu của WHO diễn ra ở Ai Cập, một quốc gia có gánh nặng viêm gan cao nhất thế giới. Người ta ước tính rằng 10% dân số từ 15 đến 59 tuổi bị nhiễm viêm gan C mạn tính. Từ năm 2007 đến năm 2014, hơn 350 000 người bị viêm gan C đã được điều trị. Từ khi giới thiệu các loại thuốc mới hơn, và hiệu quả hơn trong năm 2014, số lượng người được điều trị tiếp tục gia tăng. Hiện nay, 32 trung tâm điều trị chuyên dụng đang cung cấp điều trị bằng chi phí của Chính phủ.

Ai Cập cũng nhấn mạnh đến việc  phòng chống viêm gan. WHO đang giúp quốc gia này phát triển các tiêu chuẩn an toàn truyền máu quốc gia và đã lựa chọn nó như là một trong 3 quốc gia thí điểm cho Sáng kiến ​​An toàn Tiêm chích toàn cầu. WHO sẽ cung cấp hỗ trợ trong 3 năm tới để giảm các mũi tiêm không cần thiết và giúp đỡ chuyển đổi việc sử dụng ống tiêm độc quyền thành chỉ có thể được sử dụng một lần.

Động lực toàn cầu nhằm giải quyết bệnh viêm gan

Vào tháng 9 năm nay, các quốc gia sẽ có cơ hội để chia sẻ thực hành tốt nhất tại Hội nghị thượng đỉnh về viêm gan đầu tiên được tổ chức tại Glasgow, Scotland. Hội nghị thượng đỉnh được sự đồng tài trợ bởi WHO, Chính phủ Scotland và Liên minh Thế giới về viêm gan, nhằm mục đích nâng cao vị thế toàn cầu của bệnh viêm gan siêu vi, nhằm tạo ra một nền tảng cho việc trao đổi kinh nghiệm quốc gia và tập trung làm việc với các nước nhằm phát triển các kế hoạch hành động quốc gia.