Sau lời phát biểu khai mạc của đồng chí Nguyễn Đình Tân - Bí thư Đảng ủy Khối, GS Nguyễn Đức Chiến- UVTV Đảng ủy khối đã đọc Báo cáo đề dẫn nêu bật mục đích của hội thảo là : xác định mức độ tự chủ và vai trò của Nhà nước đối với các loại hình đại học khác nhau, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học trong các trường ĐH, CĐ. Năm học 2009-2010 với Bộ GD&ĐT là năm đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục. Hội thảo này sẽ giúp Bộ tìm ra phương thức thực hiện tự chủ ở tất cả các trường như nhau hay là tự chủ đầy đủ cho các trường có điều kiện? hoặc chỉ thí điểm ở một số trường ? Trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm của các nước trong khu vực và thế giới, các đại biểu sẽ đề xuất với Bộ những biện pháp khả thi.

Hiệu trưởng ĐH Bách Khoa Hà Nội - GS Nguyễn Trọng Giảng đã lên tham luận đầu tiên, với đề ánnghiên cứu “ Tự chủ đại học – điều kiện đảm bảo sự phát triển bền vững của hệ thống giáo dục đại học ở Việt Nam”. Bản tham luận đã chỉ ra những điểm yếu trong hệ thống giáo dục đại học của nước ta hiện nay trong đó thiếu sự định hướng của nhà nước, lúng túng trong trong việc xây dựng chiến lược và tầm nhìn. Nền giáo dục bị trói buộc bởi cơ chế quản lý lạc hậu, hạn chế sự năng động tự chủ của các trường. Nguồn lực ( về tài chính, nhân lực, cơ sở vật chất) còn thiếu thốn. Không thu hút được các nhà đầu tư dẫn đến hiện tượng chảy máu chất xám và thiếu năng lực cạnh tranh.

Về nội dung tự chủ, tham luận cũng nhấn mạnh : tự chủ phải gắn với tự chịu trách nhiệm. Tự chủ về học thuật (ngành học, chất lượng đào tạo). Tự chủ về tài chính (qui mô đào tạo và học phí). Phải đề cao trách nhiệm với xã hội, với nhà nước và với chính mình.

Muốn thực hiện được như vậy, phải đảm bảo về số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ giảng dạy và nghiên cứu, đảm bảo cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ đào tạo và nghiên cứu

Bản tham luận kết luận : tự chủ đại học là biện pháp chiến lược để phát triển bền vững nền giáo dục ở nước ta.

Hiệu trưởng các trường ĐH Thương mại, Kinh tế Quốc dân, Luật, Lao động xã hội …cũng đã có các bài tham luận bổ sung nhiều ý kiến xác đáng cho đề án trình lên Bộ. Trên cơ sở đó Bộ GD&ĐT sẽ có những quyết sách cụ thể.